Thay mặt Ban Soạn thảo trình bày báo cáo tóm tắt Tờ trình của Chính phủ về dự án Luật, Thứ trưởng Lê Anh Tuấn cho biết, Nghị quyết số 59-NQ/TW của Bộ Chính trị đã chỉ rõ yêu cầu chủ động, tích cực hội nhập quốc tế đồng bộ, toàn diện, sâu rộng và hiệu quả nhằm phát huy tiềm năng, thế và lực mới của đất nước, tạo động lực quan trọng để phát triển nhanh, bền vững đất nước và bảo vệ vững chắc Tổ quốc từ sớm, từ xa. Đồng thời, công tác hội nhập quốc tế thời gian qua có một số lĩnh vực, vấn đề còn gặp hạn chế, vướng mắc về cơ chế, chính sách, khó khăn về nguồn lực. Do đó, đặt ra yêu cầu cấp thiết thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước về đối ngoại và hội nhập quốc tế trong tình hình mới, cũng như quy định các cơ chế, chính sách đặc thù trong triển khai nhiệm vụ đối ngoại và hội nhập quốc tế.  

Dự án Nghị quyết được bố cục thành 8 Chương với 28 Điều và 2 Phụ lục, bao gồm các quy định chung về hội nhập quốc tế, quy định cụ thể về hội nhập quốc tế của doanh nghiệp, chính quyền địa phương, công tác của cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu dự báo, nghiên cứu chiến lược, bảo đảm nguồn lực. 

Thứ trưởng Lê Anh Tuấn cho biết, dự án Nghị quyết quy định về các giải pháp nhằm tăng cường và làm sâu sắc hơn quan hệ với các đối tác thông qua tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho dự án hợp tác trọng điểm, tăng cường hợp tác quốc tế trên các kênh, các lĩnh vực, bình diện; tiếp tục đẩy mạnh và nâng tầm ngoại giao đa phương; đóng góp vào gìn giữ hòa bình, thúc đẩy và phát triển hợp tác quốc tế. Bên cạnh đó, quán triệt quan điểm chỉ đạo của Bộ Chính trị về việc người dân và doanh nghiệp là trung tâm, chủ thể, động lực và lực lượng chủ công của hội nhập quốc tế, dự án Nghị quyết quy định một số giải pháp để hỗ trợ doanh nghiệp trong nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu, đa dạng hóa thị trường, tăng cường vai trò trong chuỗi cung ứng toàn cầu, tăng cường liên kết. Xác định công tác cán bộ là “then chốt của then chốt”, dự án Nghị quyết quy định giải pháp về huy động, sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ hội nhập quốc tế như bổ nhiệm các chức danh Đặc phái viên, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền lưu động; đào tạo chuyên sâu về đối ngoại, hợp tác quốc tế cũng như về chế độ đãi ngộ phù hợp cho người làm công tác đối ngoại, chuyên gia, nhà khoa học, người sử dụng thành thạo ngoại ngữ hiếm phục vụ công tác đối ngoại. 

Trình bày dự thảo báo cáo thẩm tra, đồng chí Pham Phú Bình, đại diện Thường trực Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại cho biết, Ủy ban tán thành sự cần thiết ban hành Nghị quyết nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo đột phá và thay đổi căn bản cho công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế trong thời kỳ đất nước bước vào kỷ nguyên mới. Ủy ban đánh giá hồ sơ dự án Nghị quyết đủ điều kiện trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến để trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10, đồng thời đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục rà soát, chỉnh lý một số nội dung để tiếp tục hoàn thiện dự thảo. 

Trong thảo luận, các thành viên của Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại và đại diện Thường trực các Ủy ban của Quốc hội đã đóng góp ý kiến thực chất, sâu sắc nhằm làm rõ sự cần thiết và đề xuất áp dụng một số quy định có tính chất đột phá, đặc thù của Nghị quyết, bảo đảm hiệu quả và thực sự thể chế hóa tư duy mới về đối ngoại và hội nhập quốc tế “chủ động, tích cực”, “tương xứng với tầm vóc lịch sử, văn hóa và vị thế đất nước” trong kỷ nguyên mới./.